‘Geërfden zijn zij, die krachtens enig burgerlijk recht onroerend goed bezitten in de kadastrale gemeente Velp.’

Zo luidt artikel 1 van het Reglement dat in 1926 werd vastgelegd. Heb je een eigen huis of eigen grond in Velp, dan ben je automatisch Geërfde en kun je de jaarlijkse Algemene Vergadering bijwonen om er mee te praten over het beheer, de inkomsten en uitgaven, de uit te voeren werkzaamheden en andere belangrijke zaken die de Geërfden van het dorp Velp aangaan.

Wat doen de Geërfden van Velp

Vanuit de historie is het beheer van het gemeenschappelijk bezit (het bezit van ‘woeste’ gronden etc.) één van de belangrijkste taken van de Geërfden. Het huidige beleid komt (in hoofdlijnen) hieruit voort en komt neer op:

  • Behoud en beheer van (weide)gronden in de plaats Velp en in andere plaatsen. We streven ernaar om meer grond te verkrijgen in Velp, dit eventueel tegen ruiling van grond dat in het bezit is van de Geërfden in andere plaatsen.
  • Toezicht op de aan de gemeente Rheden geschonken (heide)gronden
  • De eventuele baten beschikbaar stellen aan goede doelen ten gunste van de inwoners van de gemeente Velp door middel van onze Beslisboom.

Geschiedenis

Al in de Middeleeuwen was er in Velp sprake van een gezamenlijk gebruik en beheer van de woeste gronden (bos, heide, moeras, grasland) door de boerengemeenschap. De heide werd geplagd en begraasd. Het plagsel werd gebruikt voor de stallen en later met de mest vermengd als bemesting voor de akkers.

Deze gemeenschappen vormden een eigen dorpsbestuur: de buurschap (ook: boerschap). In delen van de huidige provincies Drenthe, Overijssel en Gelderland ontwikkelden zich hieruit ‘marken’. De gebruiksrechten op de gemeenschappelijk grond in een buurschap en een marke was gekoppeld aan het eigen bezit: het erf. Daar komt dus het begrip ‘Geërfde’ vandaan.

In Velp was geen sprake van een marke, althans: er is nooit een markeboek aangetroffen waaruit dat onomstotelijk bleek. Maar vanaf 1795 zijn er wel notulen in de vorm van zgn. boerboeken van de Geërfden, die gewoonlijk éénmaal per jaar bijeen kwamen en in vergadering besloten in welk delen van het bos bomen gekapt zouden worden, waar men zou beginnen met maaien van heide voor in de potstal, van gras voor het vee en welke dijken, wegen, bruggen en sluizen moesten worden gecontroleerd.

De Geërfden kennen een roerig verleden waarin zij vaak hun eigen belangen moesten verdedigen. Maar het is ook een gezelschap dat steeds meer blijk gaf van zijn sociale verplichtingen ten aanzien van de gehele Velpse gemeenschap.

De Commissie van Beheer

der geërfden van het dorp Velp

De Commissie van Beheer (CvB) bestaat uit negen Geërfden, die tijdens de Algemene Vergadering door de Geërfden worden gekozen voor een periode van maximaal 2x zes jaar. De CvB beheert de bezittingen van de Geërfden en zorgt voor het uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden. Ook bepaalt de CvB welke activiteiten, evenementen of initiatieven binnen Velp, na toetsing van de toekenningscriteria middels de Beslisboom, kunnen worden ondersteund met een financiële bijdrage uit het Geërfdenfonds.

Agenda

Door het jaar heen ziet de agenda er als volgt uit:

  • Vergaderingen van de Commissie van Beheer (6 keer per jaar)
  • Jaarlijks vindt eenmaal het Bestuurlijk Overleg plaats met Gemeente Rheden en eenmaal met Gemeente Rozendaal.
  • Op 18 april is een vertegenwoordiging van de CvB aanwezig bij de bloemlegging bij het Monument voor Moedige Mensen in WOII aan de Hogeweg hoek Hoofdstraat.
  • Op de laatste zaterdag in februari vindt traditioneel de Heidewerkdag plaats. Dat is de laatste dag dat op de Heide gewerkt mag worden voordat het broedseizoen begint.
  • Algemene Vergadering van Geërfden alwaar de Commissie van Beheer verantwoording aflegt over het uitgevoerde beleid en beheer en tevens nieuwe voorstellen inbrengt. Deze vergadering vindt plaats in de maand februari, april of uiterlijk maart.
  • Wanneer een belangrijk besluit niet kan wachten tot de eerstvolgende Algemene Vergadering, wordt een Buitengewone Vergadering van Geërfden bijeengeroepen.
  • Om de weide aan de Waterstraat (ook wel de Paardenwei genoemd) gereed te maken voor de inscharing van vee (paarden en rundvee) vindt er een Weidewerkdag plaats op de zaterdag vóór de daadwerkelijke inscharing.
  • De inscharing van vee gebeurt op de laatste zaterdag van april of de eerste zaterdag van mei. De vrijdagavond een week daarvoor kan men hiervoor inschrijven.
  • Tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei is een vertegenwoordiging van de CvB aanwezig om een krans te leggen bij het monument in het Villapark aan de Vijverlaan.
  • Conform de afspraken zoals die zijn vastgelegd in het convenant met de gemeente Rheden vindt er op de 4zaterdag in augustus een Heideschouw plaats.
  • Jaarlijks twee gratis toegankelijke muziekuitvoeringen die door het RIQQ worden georganiseerd.
  • Op 25 oktober is een vertegenwoordiging van de CvB aanwezig bij de herdenking van de drie tijdens WOII gefusilleerde mannen bij de Geërfdenbank aan de Pinkenbergseweg.
  • Op 13 december is een delegatie van de CvB aanwezig bij de Emmapiramide aan de Kluizenaarsweg voor de herdenking van de 10 mannen die daar en in de nabije omgeving op 13 december 1944 werden gefusilleerd.
  • Door het jaar heen is een afvaardiging van de CvB aanwezig bij recepties en feestelijkheden.